cultuur & geschiedenis
Cultuur, wetenschap, geschiedenis, muziek en alles wat ertussen ligt: nitsch & struiving vertaalt en redigeert.

Glückliche Stadt!
Kreative Rezeption eines mittelalterlichen Schutzheiligen

In de reeks Deutsche Chronik verschijnt als deel 66 Verlorn ist daz sluzzelîn, onder redactie van Elisabeth Meyer en Jaap van Vredendaal. Onderwerp van deze editie is de productieve receptie van middeleeuwse werken in de 21ste eeuw. De Deutsche Chronik is een interdisciplinair wetenschappelijk tijdschrift met als focus de Duitse letterkunde in Nederland. In haar bijdrage Gelukkige stad! Creatieve receptie van een middeleeuwse stadspatroon schrijft Els Rose over Sint-Maarten die als patroonheilige van Utrecht centraal stond toen de stad in 2022 de 900ste verjaardag van haar stadsrechten vierde. Duitse vertaling: Kordelia Nitsch.

Die Tübinger Sint-Geertruihandschrift
Mittelniederländisch - Neuhochdeutsch

Na jaren van noest werk verscheen in maart 2022 de tweetalige editie van een Middelnederlands manuscript dat in de eerste helft van de 15de eeuw als verzalmelhandschrift van geestelijke teksten is ontstaan. Zeker tot de reformatie was het in bezit van het klooster Sint-Geertruiden in Amsterdam. Voor het eerst is de tekst voor hedendaagse lezers vertaald, en wel in het Duits. En dat terwijl het handschrift al bijna twee eeuwen in de universiteitsbibliotheek te Tübingen als Me.IV.3 in de kast ligt. Uitgegeven door de agenda Verlag in Münster vormt het deel XI van de wetenschappelijke reeks Bibliothek mittelniederländischer Literatur. Op het online tijdschrift Neerlandistiek.nl staat een leuke recensie over deze uitgave en over de hele reeks. Onder andere is er te lezen: "De redactieteams hebben zich (...) tot doel gesteld de Middelnederlandse teksten te voorzien van een uitvoerige literatuur- en cultuurhistorische contextualisering (...) Het gevolg van deze doelstelling is dat de serie in veel gevallen verreweg de beste uitgave van een tekst bevat die er op dit moment beschikbaar is voor neerlandici. Sprekende voorbeelden hiervan zijn de Abele spelen en de bijbehorende sotternieën (deel IX) en het Tübingse Sint-Geertruihandschrift (deel XI)." Een voorproefje uit de publicatie is hier te vinden. Vertaling en uitgebreide toelichting: Elisabeth Meyer, Kordelia Nitsch en Paul Wackers.

Stad houdt stand
350 jaar Groningens ontzet

1672 was voor Nederland een rampjaar. Het werd van vier kanten aangevallen: op zee door Engeland, vanuit het zuiden door Frankrijk en vanuit het oosten door de Duitse vorst-bisschoppen van Münster en Keulen. Ook de stad Groningen werd wekenlang gebombardeerd. Het behoud van de stad bleek een keerpunt in het rampjaar. Tot op de dag vandaag wordt het Groningens ontzet op 28 augustus gevierd. De expositie in het Groninger Museum van 23 april t/m 30 oktober 2022 vertelt met schilderijen, spotprenten, bisschoppellijke sieraden en een prachtige maquette het verhaal van deze heroïsche strijd. Duitse vertaling van alle expoteksten en documentatie: Kordelia Nitsch.

Bitterzoet Erfgoed
Zwart in Groningen

Groningen was vanaf de zeventiende eeuw betrokken bij de slavernij in de Nederlandse koloniën. Tijdens de manifestatie Bitterzoet Erfgoed presenteren diverse Groningse organisaties delen van dit verleden en hun doorwerking in het heden. In het Groninger Museum is van 19 februari t/m 11 september 2022 in de tentoonstelling Zwart in Groningen te zien welke weerslag de Groningse betrokkenheid bij de slavernij op de Groninger kunst toen had. Duitse vertaling zaalteksten en de indrukwekkende tegenverhalen van Vamba Sherif: Kordelia Nitsch.

Synagoge Groningen
Een nieuw joods museum in Nederland

De synagoge in Groningen heeft niet alleen een nieuwe huisstijl gekregen maar ook een prachtige nieuwe permanente expositie, inclusief inrichting, objecten, touchscreens, een bijzondere audiotour met familieverhalen van Bertien Minco en video‘s van Liefke Knol. Het geheel is tot stand gebracht onder toeziend oog van projectleider en historica Willy van der Schuit, de grafisch ontwerpers van Studio Eye Candy, meubelmakers Opmaat3D / Prodo JZ en Studio 212 Fahrenheit. Daarmee is Nederland een joods museum rijker. Op zondag 5 september 2021 wordt de nieuwe permanente expositie in de Synagoge Groningen geopend. Duitse en Nederlandse vertaling van expoteksten, schermen en ondertiteling: Kordelia Nitsch en Els Struiving.

Astronavigation
von Kolumbus bis Willem Barentsz

Zojuist verschenen bij Lanasta, een "historische" zeilgids door Siebren van der Werf en Dick Huges. Voor de zestiende-eeuwse zeeman betekende poolshoogte nemen: je positie bepalen. Rond vijfhonderd jaar geleden verschenen de eerste handboeken over astronavigatie in drukvorm. Deze uitgave gaat in op de geschiedenis van de astronavigatie maar licht vooral de technieken voor de moderne zeiler toe aan de hand van een trans-Atlantische tocht van Dick Huges, waar hij deze technieken heeft toegepast. Inclusief actuele declinatietafels voor de zon (2021-2024), daglengtetafels voor de hele aarde en het regiment van de poolster. Heel handig dus als op hoge zee een keertje alle moderne communicatiemiddelen uitvallen. Duitse vertaling: Kordelia Nitsch.

The Rolling Stones - Unzipped

Dankzij corona heropende het Groninger Museum pas op vrijdag 20 november 2020 - net wat later dan gehoopt - met The Rolling Stones – Unzipped. Het is de eerste internationale tentoonstelling ooit over de wereldberoemde rockband. Na Londen, de VS en Azië zal de expositie in vernieuwde vorm door Europa touren, met de primeur voor Groningen. Aan de hand van ruim 400 originele objecten uit het persoonlijke archief van de band, geeft de tentoonstelling een indrukwekkend kijkje achter de schermen. Uiteindelijk na vier weken definitief wegens lockdown gesloten maar van 30 juni 2023 t/m 21 januari 2024 weer terug in het Groninger Museum! Duitse vertaling van zaal-, web- en mediateksten: Kordelia Nitsch.

Beethoven
Welt.Bürger.Musik

Ter gelegenheid van het 250ste geboortejaar van Ludwig van Beethoven opent in de Bundeskunsthalle in Bonn de centrale tentoonstelling van het jubileumjaar Beethoven - Welt.Bürger.Musik. Op grond van de coronapandemie moest ook deze expositie haar deuren voortijdig sluiten – wel zijn er op de website van de Bundeskunsthalle verschillende interessante video's te vinden. En bij Wienand verscheen een begeleidende publicatie bij de tentoonstelling, met een welkomstwoord van de voorzitter van de Europese Raad, Charles Michel. Duitse vertaling van het welkomstwoord: Kordelia Nitsch.

De Friese Elfkerkentocht

Aan het begin van "Leeuwarden-Fryslân Culturele Hoofdstad van Europa" verscheen bij uitgeverij Wijdemeer de drietalige publicatie De Friese Elfkerkentocht door Justin Kroesen. Daarin beschrijft de kerkenkenner elf typisch Friese middeleeuwse kerkgebouwen met hun unieke protestantse interieur. Tijd om op ontdekkingsreis te gaan! Engelse versie: Stephen Taylor, Duits van Kordelia Nitsch.

Zwei Pioniere der Wurtenforschung auf den Halligen:
Schütte und van Giffen

Zo luidt de titel van een artikel van Egge Knol over twee pioniers van het wetenschappelijke onderzoek naar terpen, wierden en de Halligen, de Groninger A.E. van Giffen en de Duitse Heinrich Schütte. Knol is daarmee een van de maar liefst 70 illustere wetenschappers die in een bijna 1000 pagina’s tellende feestbundel voor de 60ste verjaardag van Claus von Carnap-Bornheim hulde brachten aan deze befaamde prehistoricus, die onlangs ook nog eens geridderd is door de Deense koningin Margaretha. Het boek Interaktion ohne Grenzen – Interaction without borders is verschenen bij Wachholtz Verlag. Duitse vertaling van Egge Knols artikel op pagina 847-862 is van de hand van Kordelia Nitsch.

G/Geschiedenis

Zoals elk jaar zijn ook in 2017 acht nieuwe nummers van het tijdschrift G/Geschiedenis verschenen: De thema’s waren: Het Vreemdelingenlegioen, De Russische Revolutie, De Amerikaanse Vrijheidsstrijd, De Hugenoten, Hitlers Blitzkrieg, Geneeskunst in de Middeleeuwen, Ierland en uiteraard in het reformatiejaar: Luther. Verantwoordelijk voor de Nederlandse vertaling en bewerking: Els Struiving.

Het Grootste Museum van Nederland

Museum Catharijneconvent, elf kerken en twee synagogen staan aan de wieg van het project Het Grootste Museum van Nederland. Maar liefst vier van de kerken die meedoen aan dit bijzondere project staan in Groningen, te weten in Krewerd, Midwolde, Pieterburen en Middelstum. Om ook Duitse bezoekers wegwijs te maken, zijn de Groninger kerken van Duitse "kijkkaarten" voorzien. En de prachtige synagoge in Enschede van architect De Bazel kreeg zelfs een Duitstalige audiotour. Kom kijken! Vertaling: Kordelia Nitsch.

G/Geschiedenis

Van het historische tijdschrift G/Geschiedenis zijn in 2016 weer een achttal nummers verschenen: Barbaren, Athene, Strijd om de Engelse troon, Roofridders, De Beeldenstorm, De Borgia’s, Amerika en De Habsburgers. Vertaling en bewerking van de Nederlandse versie: Els Struiving.

De kunst van het bewaren

Een prachtige tentoonstelling over verzamelen, bewaren en archiveren: Die Kunst des Aufbewahrens, te zien in de Draiflessen Collection in het Duitse Mettingen van 19 oktober 2015 t/m 31 januari 2016. Redactie Nederlandse catalogus: Els Struiving.

G/Geschiedenis

G/Geschiedenis is alweer vijf jaar op de Nederlandse markt! 2015 verschenen volgende edities: Out of Africa, Meegesleurd in andermans oorlog, Wereldzeeën, De Franse Revolutie, Ketters, keizers en pausen, Willem I, Churchill. Vertaling en bewerking van de Nederlandse versie: Els Struiving.

Gegen das Vergessen
Fotografie in Seeland im Zweiten Weltkrieg

 alt=

Zaalteksten en ondertiteling voor de tentoonstelling Schieten tegen het vergeten in het Zeeuws Museum in Middelburg van 31 maart t/m 22 november 2015 naar aanleiding van het 75ste jubileum-herdenkingsjaar sinds de start van WOII in Nederland op 10 mei 1940. Duitse vertaling: Kordelia Nitsch.

Spielzeit 2015-2016

Programma Opera De Munt, Brussel. Duits van: Kordelia Nitsch.

G/Geschiedenis

Al weer heel wat nummers zijn verschenen van het geschiedenismagazine G/Geschiedenis. Dit zijn de titels van 2014:
Het Ottomaanse Rijk, De Gladiatoren, Inca’s, Karel de Grote, Victoriaanse glorie, Alexander de Grote, De heilige graal, WO I. Vertaling en bewerking van de Nederlandse versie: Els Struiving.

Tymen Jan Bronda, In dulci jubilo

Duitse vertaling van het cd-boekje voor de kerst-cd In dulci jubilo die organist Tymen Jan Bronda op het beroemde Schnitger-orgel van de Der Aa-kerk in Groningen heeft opgenomen.

Spielzeit 2014-2015

Programma Opera De Munt, Brussel. Duits van: Kordelia Nitsch.

Die mittelalterliche Sakramentsnische auf Gotland (Schweden)

Justin Kroesen, Peter Tangeberg.
In de kerken op het Zweedse eiland Gotland is een unieke verzameling van middeleeuwse sacramentsnissen bewaard gebleven - de grootste samenhangende groep in heel Europa! Het onderzoek naar vorm en betekenis van deze nissen van Justin Kroesen en Peter Tangeberg met tal van afbeeldingen is verschenen bij Michael Imhof Verlag.

G/Geschiedenis, Vikingen

Vertaling en bewerking geschiedenismagazine, uitgeverij Senior Publications Nederland, www.g-geschiedenis.eu

G/Geschiedenis, De tsaren

Vertaling en bewerking geschiedenismagazine, uitgeverij Senior Publications Nederland, www.g-geschiedenis.eu

"Unsere Welt gibt es nicht mehr"

Erzählung (narrative) und Selbstbild in den Familienerinnerungen der adligen Witwe Jeanne van Andringa de Kempenaer (1858-1927). Lezing van Yme Kuiper tijdens het derde Duits-Nederlandse symposium voor Adelsgeschiedenis, Münster, 2013.

G/Geschiedenis, Slavernij van de Oudheid tot nu

Vertaling en bewerking geschiedenismagazine, uitgeverij Senior Publications Nederland, www.g-geschiedenis.eu

schone historie und ewangelien

onderzoek naar de tekst- en overleveringsgeschiedenis van de Nederlands-Duitse evangeliënharmonie Het Leven van Jezus/Das Leben Jhesu. Redactie van het proefschrift van Elisabeth Meyer, Vrije Universiteit Amsterdam, 2013.

Unterwegs zu W. G. Sebald: eine Raumpoesie

Redactie van het proefschrift van Anna Seidl, Universiteit van Amsterdam, 2014.

Spielzeit 2013-2014

Programma Opera De Munt, Brussel. Duits van: Kordelia Nitsch

101 Netsuke - Japanse gordelknoop miniaturen uit de Schattenstolp

Ton & Mies Becker, Meijering Art Books, tekstcorrectie.

Interview met Sasha Waltz

Michaela Schlagenwerth. In: MMM Munt Monnaie Magazine 19, Brussel. Nederlands van: Els Struiving.

Spielzeit 2012-2013

Programma Opera De Munt, Brussel. Duits van: Kordelia Nitsch.

G/Geschiedenis

Vertaling en bewerking van geschiedenismagazine G-Geschiedenis. Themanummers o.a.: Farao's, Heksen, De Grote Volksverhuizing, Ketters en Inquisitie, Olympische Spelen, Apocalyps Vietnam, Wilde Westen, De Zwarte Dood, Richard Leeuwenhart, Broederschappen, Keizer Augustus, De Kelten, China, Santiago de Compostela, Elizabeth I, Zuid-Afrika, Napoleon. Uitgeverij Senior Publications Nederland

Song Through 21st Century Eyes

Recensie door Ink de Pree, Meijering Art Books.

De wereld in kaart. Gerard Mercator (1512-1594) en de eerste wereldatlas

De Atlas van Mercator, de beroemdste atlas ter wereld, werd in 1595 in meerdere fascikels gedrukt en was al voor zijn tijdgenoten een sensatie. Gerard Mercator bedacht niet alleen het woord atlas voor een systematische verzameling van kaarten, maar hij ontwierp ook de zogenaamde Mercatorprojectie die vandaag nog altijd wordt gebruikt. Toegelicht door Thomas Horst, verschenen bij het Mercatorfonds in co-editie met Faksimile Verlag, München.

Kirchen in Ostfriesland - Die mittelalterliche Ausstattung

Justin Kroesen, Regnerus Steensma.
Na de met de Karel van Mander-prijs bekroonde studie Het Middeleeuwse dorpskerkinterieur door Regnerus Steensma en Justin Kroesen over de inrichting van middeleeuwse kerken in Europa, verscheen bij Michael Imhof Verlag van de hand van dezelfde auteurs een overzicht over de ongeveer 135 middeleeuwse kerken in Oost-Friesland.

Amsterdam DNA

Ontdek het verhaal van Amsterdam. Audiotour door het Amsterdam Museum. Duitse versie voor Antenna Audio: Kordelia Nitsch.

Audiotour Fries Scheepvaartmuseum

Een gids door de vaste collectie van het Fries Scheepvaartmuseum in Sneek. http://www.friesscheepvaartmuseum.nl/

Seitenaltäre in mittelalterlichen Kirchen. Standort - Raum - Liturgie

Justin Kroesen. Het boek illustreert de betekenis van zijaltaren als centraal bestanddeel van het middeleeuwse kerkinterieur. Verschenen bij Verlag Steiner + Schnell.

Kloosterland - Land der Klöster

Jakob Loer, Henk Kooi.
In het boek wordt de rijke cultuurgeschiedenis van vier eeuwen kloosterleven in Noord-Nederland en Ostfriesland beschreven.

Onze ecologische voetafdruk

Overal op de aarde laat de mens zijn sporen na zonder rekening te houden met de gevolgen voor het milieu. Onze ecologische voetafdruk - De aarde vanuit de ruimte brengt deze veranderingen met prachtige satellietopnames in beeld. Het Duitse origineel is verschenen bij Frederking & Thaler, de Nederlandse versie bij Ludion. Vertaling: Dirk de Rijk en Els Struiving.

Lucia di Lammermoor

Programmaboek, Opera De Munt, Brussel. Duits van: Kordelia Nitsch.

Schätze des Zeeuws Museum

Museumgids en audiotour door het Zeeuws Museum, Middelburg.

Schwarz Weiß - Die Farben im Museum

Een bijzonder knutselboek voor kinderen van het Zeeuws Museum, Middelburg.

Handels meest populaire opera

Essay van Winton Dean voor het programmaboek: Giulio Cesare in Egitto, Opera De Munt, Brussel. Nederlandse versie van Els Struiving.

Das Lied des Lammes, Die Matthäuspassion in Coevorden

Persberichten, Noordelijke Stichting voor Koorzang en Koorscholing

Das Leben Jhesu

Eine mittelalterliche Evangelienharmonie, durch ein weiteres Fragment aus dem 14. Jh. belegt: Salzburg M II 387, Elisabeth Meyer.

Das niederländische Schauspiel des Mittelalters und der Rederijker-Zeit

Bart Ramakers.

Die große Theaterausstellung in Amsterdam 1922 und ihr Einfluss auf die amerikanische Bühne

Robert L. Erenstein.